Soorten goederen

We spreken van rivaliserende goederen, wanneer het gebruikt van een product door persoon A ten koste gaat van het gebruik van persoon B.
Vaak is het zelfs onmogelijk voor persoon B om het product te krijgen als A het al heeft.

Bijvoorbeeld:
Wanneer jij een paar schoenen koopt in de winkel, dan kan iemand anders die schoenen niet meer kopen.

Uitsluitbaarheid

Met uitsluitbaarheid geven we aan dat het mogelijk is om iemand uit te sluiten van het gebruik van een product (als hij niet betaalt).

Bijvoorbeeld:
Wanneer je niet betaalt voor de schoenen, krijg je ze ook niet mee naar huis.

Individuele goederen zijn goederen die je alleen krijgt als je ervoor betaalt.
Dat wil dus zeggen dat individuele goederen uitsluitbaarheid zijn. Daarom kunnen deze goederen door particuliere bedrijven geleverd worden.

Individuele goederen zijn meestal rivaliserend: wanneer jij een zak chips koopt, kan die niet meer gekocht worden door iemand anders.
Soms zijn individuele goederen echter niet-rivaliserend. Bijvoorbeeld wanneer jij een abonnement koopt voor je mobiele telefoon, gaat dat niet ten koste van andere mobiele gebruikers.

Collectieve goederen zijn goederen die door de overheid geleverd worden en die niet uitsluitbaar zijn. 
Als ze er zijn, kán iedereen er gebruik van maken. Bijvoorbeeld straatverlichting: als jij niet betaalt, zal de straatverlichting nog steeds aan zijn.
Je kunt deze goederen dus niet per persoon verkopen. Daarom moet de overheid ze leveren en betalen met belastinggeld.

Collectieve goederen zijn soms rivaliserend: als politiebescherming nodig is bij een voetbalstadion, kunnen die agenten niet de verkeersveiligheid handhaven met snelheidscontroles.
Maar lang niet alle collectieve goederen zijn rivaliserend: wanneer jij ‘s avonds profiteert van straatverlichting, gaat dat niet ten koste van andere weggebruikers in die straat.

Dit zijn goederen die in theorie individueel leverbaar (en dus uitsluitbaar) zijn, maar die toch als een soort collectief goed door de overheid worden geleverd.
Onderwijs kun je per persoon leveren. Wanneer je niet betaalt, kun je uitgesloten worden van lessen volgen. Toch kiezen we ervoor om het collectief, betaalt met belastinggeld, te leveren.
In het geval van onderwijs is er sprake van beperkte rivaliteit: onderwijs aan persoon X, wil niet zeggen dat persoon Y geen les kan krijgen. Maar hoe meer deelnemers, hoe minder aandacht en waarschijnlijk minder kwaliteit.