De overheid schuift ook met geld. Niet alleen tussen mensen, maar ook over de tijd.
Ruilen tussen generaties
Werkenden moeten AOW-premie betalen, die wordt gebruikt om gepensioneerden te voorzien van een AOW-uitkering. Het geld wordt dus overgeheveld van de werkende generatie naar de gepensioneerde generatie.
Dat schuiven van inkomen vereist een zekere mate van solidariteit tussen generaties, omdat werkenden bereid moeten zijn om een deel van hun inkomen aan iemand anders te geven.
Die bereidheid is er, omdat mensen die hun inkomen afstaan verwachten dat de volgende generatie dat later ook voor hén zal doen. Wetgeving is belangrijk voor het creëren van dat vertrouwen.
Ruilen over generaties
Net als gezinnen kan de overheid extra uitgaven financieren door geld te lenen. En net als gezinnen, heeft dat tot gevolg dat er in de toekomst minder gekocht kan worden (omdat dan rente en aflossing moet worden betaald).
Er is echter één belangrijk verschil met het lenen door gezinnen.
Wanneer een gezin geld leent, zal dat gezin ook zelf de schuld moeten terug betalen.
Wanneer de overheid leent, kan de overheid heel lang wachten met het terugbetalen. De generatie die nu profiteert van de extra overheidsuitgave, hoeft dan niet dezelfde te zijn die de lening later moet terugbetalen.
Een voorbeeld:
De overheid betaalt de aanleg van een nieuwe snelweg met een lening. Die snelweg is nodig omdat er anders tijdens de spits steeds files ontstaan.
De huidige werkende generatie profiteert van de snelweg. Zij staan niet meer in de file. Maar ze hoeven daar geen belasting voor te betalen, omdat de snelweg betaald is met geleend geld. Zij zullen wel de komende jaren rente moeten betalen voor de snelweg. Dus dat stukje van de rekening betalen zij zelf.
Wanneer de overheid pas na 50 jaar de lening terugbetaald, zal de volgende generatie werkenden extra belasting moeten betalen (en daar niets voor terug krijgen).
Op deze manier moeten toekomstige belastingbetalers opdraaien voor huidige consumptie.