De evenwichtsprijs is de prijs die door vrije werking van vraag en aanbod ontstaat.

De evenwichtsprijs altijd wanneer vraag en aanbod aan elkaar gelijk zijn.

  • Wanneer de prijs te hoog is:
    dan is het aanbod groter dan de vraag → de prijs gaat omlaag, omdat producenten anders hun producten niet verkocht krijgen.
  • Wanneer de prijs te laag is:
    dan is de vraag groter dan het aanbod → de prijs gaat dan omhoog, omdat er consumenten zijn die nog geen product hebben en bereid zijn om méér te betalen.
  • Uiteindelijk ontstaat dus een prijs waarbij vraag en aanbod aan elkaar gelijk zijn.

Je kunt de evenwichtsprijs dus aflezen in het snijpunt in de grafiek.
Of door vraag- en aanbodvergelijkingen aan elkaar gelijk te stellen.
In beide gevallen geldt: Qv = Qa

In grafiek aflezen

In de grafiek van het marktmodel is de evenwichtsprijs dus het snijpunt van de vraag- en de aanbodlijn.

evenwichtsprijs

Uitrekenen

Als deze grafiek als voorbeeld nemen:

Qv = -25P + 400
Qa = 50P – 200

waarbij geldt:
P = prijs in euro’s per stuk
Qv = gevraagde hoeveelheid in 1.000 stuks per week
Qa = aangeboden hoeveelheid in 1.000 stuks per week

Als de markt vrij haar gang kan gaan ontstaat de evenwichtsprijs:

Qv
-25P + 400
-25P – 50P
-75P
P		 =
=
=
=
=		 Qa
50P – 200
-200 – 400
-600
8

Er ontstaat dus een evenwichtsprijs van € 8 per stuk.

Door deze prijs in de vraagvergelijking of in de aanbodvergelijking in te vullen, kunnen we uitrekenen hoeveel producten er worden verhandeld.

Qv = -25P + 400 = -25×8 + 400 = 200
Qa = 50P – 200 = 50×8 – 200 = 200

In de evenwichtssituatie worden er dus 200.000 stuks per week verhandeld.

Verwarring

Bij het vak economie zetten we de hoeveelheid producten (q) altijd op de horizontale as, terwijl we in de vraagfunctie q vóór het =teken zetten.

Daarom staan de assen andersom dan je gewend bent vanuit het vak wiskunde.
Met name bij het tekenen van de lijnen leidt dit in het begin vaak tot problemen. Een paar keer oefenen is geen overbodige luxe!