Kruislingse elasticiteit

Deze elasticiteit behoort officieel niet tot de examenstof van de havo. Hij is wel opgenomen, omdat het inzicht in elasticiteiten versterkt. Bovendien is het van belang voor de begrippen complementaire en substitutiegoederen, die wél tot de examenstof behoren.

Bijvoorbeeld:
doordat de prijs van koffie met 5% stijgt, neemt de vraag naar een koffiemelk met 3% af.

+5%	× Ek =	-3%
Ek = -0,6

De kruiselingse elasticiteit bedraagt dus -0,6.
Dat wil dus zeggen dat voor elke 1% dat de prijs van koffie stijgt, de vraag naar koffiemelk met 0,6% daalt.

Wen jezelf aan altijd een elasticiteit op de onderstaande manier uit te rekenen.
Daarbij maakt het niet uit wélk verband je onderzoekt.

In dit voorbeeld reken we de kruiselingse elasticiteit uit wanneer:

• de prijs van telefoonabonnementen van gemiddeld €40 naar €30 gaat,
• waardoor de vraag naar mobieltjes van 5 mln. naar 6 mln. stuks per jaar gaat.

 

Stappen	Berekening
Begin met de algemene formule:
Zet daaronder wat oorzaak en gevolg zijn:
Zet daaronder de verandering:	€40 → €30		5 mln → 6 mln.
Reken de  procentuele verandering uit:	+ 25%	× Ek =	+ 20%
Bereken het vermenigvuldigingsgetal (E):	Ek == 0,8

Complementaire goederen: Ek < 0

Complementaire goederen zijn goederen die elkaar aanvullen in het gebruik.
Bijvoorbeeld benzine en auto’s; mobiele abonnementen en mobieltjes; patat en mayonaise.

Wanneer de prijs van mobiele abonnementen daalt, zal de vraag naar mobieltjes stijgen. Er is dus een negatief verband (tussen P₂ en Q_v1).

Een elasticiteit omschrijft het verband tussen oorzaak en gevolg. Een negatief verband zal dus ook een negatieve waarde voor de elasticiteit opleveren.

	%ΔP2  ×    Ek   =   %ΔQv1
een prijsdaling van auto’s	-5%     ×    -2     =   +10%	heeft een stijging van de vraag naar benzine tot gevolg
een prijsstijging van auto’s	+5%   ×    -2     =   -10%	heeft een daling van de vraag naar benzine tot gevolg.

Dit negatieve verband geldt voor alle complementaire goederen:

• als de prijs van koffie stijgt, zal minder koffie gedronken worden en daardoor ook minder koffiemelk gevraagd worden (vraag daalt).
• als de prijs van patat daalt, zullen mensen vaker patat kopen, waardoor er ook meer mayonaise verkocht wordt (vraag stijgt).

 

Substitutie goederen: Ek > 0

Substitutiegoederen zijn goederen die elkaar in het gebruik kunnen vervangen.
Bijvoorbeeld auto en trein; koffie en thee; vaste telefonie en mobiele telefonie.

Wanneer de prijs van koffie stijgt, zullen mensen eerder thee gaan drinken; de vraag naar thee stijgt dus. Er is dus een positief verband (tussen P₂ en Q_v1).

Een elasticiteit omschrijft het verband tussen oorzaak en gevolg. Een positief verband zal dus ook een positieve waarde voor de elasticiteit opleveren.

	%ΔP2  ×    Ek  =   %ΔQv1
een prijsdaling van koffie	-5%   ×    +2     =   -10%	heeft een daling van de vraag naar thee tot gevolg
een prijsstijging van koffie	+5% ×    +2    =   +10%	heeft een stijging van de vraag naar thee tot gevolg.

Dit positieve verband geldt voor alle substitutiegoederen:

• als de prijs van treinkaartjes stijgt, zullen mensen minder vaak met de trein gaan. Ze gebruiken vaker de auto, waardoor de vraag naar benzine stijgt (vraag stijgt).
• als de prijs van vla daalt, zullen mensen meer vla als toetje nemen en daardoor minder yoghurt kopen (vraag daalt).

 

Ek = 0

Wanneer twee producten geen enkel onderling verband hebben, zal dit ook tot uitdrukking komen in de waarde van de elasticiteit: 0

Als de prijs van een treinkaartje stijgt, zal de vraag naar rekenmachines niet veranderen. Geen verband dus.