Marginale kosten geven het bedrag aan waarmee de totale kosten van het bedrijf toenemen als het bedrijf één extra product produceert.

Constante kosten zijn niet afhankelijk van de productieomvang. Daardoor kunnen de kosten dus niet toenemen als je een extra product maakt.
Extra kosten voor een extra product kunnen dus alleen veroorzaakt worden door de variabele kosten.

Marginale kosten bij proportioneel variabele kosten

Als de variabel kosten per product steeds hetzelfde bedrag zijn, dan spreken we van proportioneel variabele kosten.
De totale kosten nemen daardoor rechtevenredig toe met de productieomvang.

Bijvoorbeeld wanneer in elke product steeds € 20 aan variabele kosten zit.
De totale kosten van het bedrijf zullen dan steeds met € 20 stijgen als er één extra product wordt gemaakt.

In formulevorm:
TVK = 20·q

De extra kosten voor een extra product (MK) zijn dus € 20.
Dat zijn de variabele kosten per product.

variabele kosten
Dus bij proportioneel variabele kosten geldt: GVK = MK.

We zien dat ook in de eerste grafiek: elk product dat extra gemaakt wordt laat de kosten met € 20 (de GVK) stijgen.
(in de grafiek in een stap van 10 producten te zien)

MK = 20
In een grafiek is dat dus een rechte, horizontale lijn.

mk proportioneel variabel

Marginale kosten bij niet-proportioneel variabele kosten

Variabele kosten gedragen zich in de praktijk niet altijd proportioneel.

In veel gevallen nemen de kosten steeds sneller toe, omdat het steeds meer moeite kost om de productie uit te breiden.
De totale variabele kosten hebben dan een progressief verloop.

In de grafiek kunnen we zien dat uitbreiding van de productieomvang, steeds méér extra kosten veroorzaakt.

Bij uitbreiding van 10.000 → 20.000, nemen de kosten met € 50 mln toe.
Bij uitbreiding van 30.000 → 40.000, nemen de kosten met € 350 mln toe.

Progressieve tvk
De marginale kosten (MK) geven de stijging van de kosten weer.
De stijging wordt in dit geval steeds groter.

In een grafiek ziet dat er ongeveer zo uit.

 Nu geldt: MK ≠ GVK !!

oplopende mk