Conjunctuur is de op- en neergaande beweging van de economie die veroorzaakt wordt door de veranderende omvang van de bestedingen.

Bestedingen of effectieve vraag

Met bestedingen bedoelen we de totale vraag naar goederen en diensten in een land, voor zover die zorgen voor productie in dat land.

Deze vraag wordt uitgeoefend door:

  • Gezinnen: consumptieve vraag (C)
  • Bedrijven: investeringen (I)
  • Overheid: overheidsbestedingen (O)
  • Buitenland: export (E)
  • In al deze bovenstaande onderdelen zitten ook producten die wij uit het buitenland invoeren. Die leiden niet tot productie in ons land. Daarom moeten we deze import (M) in mindering brengen op het totaal.

Waardoor geldt:

EV = C + I + O + E – M

De hoogte van de bestedingen wordt onder andere bepaald door:

  • De koopkracht van de inwoners.

    Wanneer het inkomen van de inwoners sneller stijgt dan de prijzen, kunnen zij meer kopen.
    Wanneer er meer gekocht wordt, moet er ook meer geproduceerd worden.

  • De hoogte van de rente.

    Wanneer de rente laag is, kunnen gezinnen en bedrijven goedkoper lenen. Meestal zullen ze dan ook meer gaan lenen om meer te kopen.
    Als er meer gekocht wordt, moet er ook meer geproduceerd worden.

  • Het vertrouwen van gezinnen en bedrijven in de toekomst.

    Wanneer gezinnen en bedrijven vertrouwen hebben in de toekomst, zullen zij minder sparen en meer geld durven lenen. Daardoor zullen ze meer uitgeven.
    Meer uitgaven leiden tot meer productie.

  • De economische ontwikkeling in het buitenland.

    Wanneer de bestedingen in het buitenland groeien, zullen zij meer producten gaan kopen. Voor ‘ons’ betekent dat meer export.
    Ook die exportproducten moeten geproduceerd worden.

  • Overheidsbeleid.

    De overheid kan op diverse manieren de bestedingen beïnvloeden.
    Door bijvoorbeeld de inkomstenbelasting te verlagen. Burgers houden zo meer netto meer geld over en kunnen zo meer gaan consumeren.
    De overheid kan ook zélf meer geld gaan uitgeven aan bijvoorbeeld infrastructuur.

Ontwikkeling in de tijd

Globaal vertoont de ontwikkeling van de bestedingen in verloop van de tijd een golfbeweging. Omdat deze bestedingen de stand van de conjunctuur weergeven, spreken we daarom ook wel van een conjunctuurgolf.

In werkelijkheid ziet zo’n conjunctuurgolf er zo uit:

bestedingen

 

Meestal vereenvoudigen we de conjunctuurgolf iets:

Conjunctuurgolf