Conjunctuur
Met de conjunctuurzijde van de economie bekijken we de vraagzijde. We kijken naar het effect van bestedingen op korte termijn en de gevolgen voor bijvoorbeeld de werkloosheid.
Uitleg
Conjunctuur
Conjunctuur is de op- en neergaande beweging van de economie die veroorzaakt wordt door de veranderende omvang van [...]
Hoog- of Laagconjunctuur
De conjunctuur gaat dus steeds op en neer. Door veranderingen in de omvang van de bestedingen groeit de economie soms [...]
Bezettingsgraad
De bezettingsgraad geeft aan in welke mate de productiecapaciteit wordt gebruikt. […]
Conjunctuurklok
Aan de hand van diverse economische grootheden bepaalt het CBS in welke fase de conjunctuur [...]
Conjunctuur en structuur
Bij het vak economie wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen de ‘vraagzijde / conjunctuur’ en [...]
Reëel loon (of koopkracht)
Het reële loon is het loon uitgedrukt in de hoeveelheid goederen die ermee gekocht [...]
Geldillusie
Geldillusie is de neiging van mensen om over geld in nominale en niet in [...]
Prijscompensatie
Prijscompensatie is een loonstijging die gelijk is aan de hoogte van de prijsstijgingen (inflatie). [...]
Conjunctuur(beleid)
Werkloosheid en inflatie
Arbeidsmarkt
Eigenlijk heeft elk onderwerp binnen de macro-economie raakvlakken met de arbeidsmarkt. Arbeidsmarkt zit in het examenprogramma door alle domeinen. Om een totaaloverzicht te maken, zijn hier ook alle andere onderdelen van de arbeidsmarkt nog eens opgenomen.
Uitleg
Werkgelegenheid: de vraag naar arbeid
De werkgelegenheid is de totale vraag naar de productiefactor arbeid. […]
Arbeidsproductiviteit
Arbeidsproductiviteit is de gemiddelde productie per werknemer per tijdseenheid. […]
Aanbod van arbeid
Het aanbod van arbeid in een land wordt bepaald door de omvang van de beroepsbevolking. Hierbij [...]
Beroepsbevolking
Beroepsbevolking is alle personen in de leeftijd van 15 tot 75 die: betaald werk hebben (werkzame beroepsbevolking), [...]
Deelnemingspercentage of participatiegraad
Het deelnemingspercentage geeft aan hoeveel procent van de beroepsgeschikte bevolking behoort tot de beroepsbevolking. […]
Werkloosheid
Wanneer het aanbod van arbeid  groter is dan de vraag naar arbeid , is er sprake van werkloosheid. Er [...]
Vraag en Aanbod
Flexibilisering
Soorten werkloosheid
Beleid overheid
De overheid wil met haar conjunctuurbeleid vooral de werkgelegenheid en de inkomens(verdeling) beïnvloeden. Maar maatregelen voor de conjunctuur hebben ook bijna altijd gevolgen voor de structuur.
Uitleg
Overheidsuitgaven
De totale overheidsuitgaven bestaan uit de overheidsbestedingen en de overdrachtsuitgaven. […]
Collectieve lastendruk
De collectieve lasten uitgedrukt als percentage van het nationale inkomen. […]
Anti-cyclisch of pro-cyslisch begrotingsbeleid
Elke fase in de conjunctuurgolf kent economische problemen. Bij laagconjunctuur is er veel werkloosheid. Bij [...]
Multiplier
Als de overheid de economie stimuleert door extra geld uit te geven, groeit de economie [...]
Inverdieneffect
Wanneer de overheid de economie wil stimuleren, zal een deel van de extra uitgaven door [...]
Het groei- en stabiliteitspact
De regels van Brussel, het groei- en stabiliteitspact, kunnen een reden zijn waarom de Nederlandse [...]
Opgaven
Automatische stabilisatoren
Geldschepping en monetair beleid
Geld speelt een belangrijke rol in onze economie. De Centrale Bank stuurt de hoeveelheid geld die beschikbaar is.
De Centrale Bank heeft officieel één doel: inflatie stabiliseren rond de 2 %. Om dat te realiseren kan de CB via de liquiditeit van de algemene banken de rente beïnvloeden. Maar een renteverandering heeft niet alleen gevolgen voor de inflatie.
Uitleg
Maatschappelijke geldhoeveelheid
De maatschappelijke geldhoeveelheid (M) omvat alle chartale en girale geld in handen van het publiek. De [...]
Geldhoeveelheidsbegrippen
Bij het bewaken van de interne waarde van de munt maakt de centrale bank onderscheid [...]
Geldschepping
Bij geldschepping neemt de maatschappelijke geldhoeveelheid toe. […]
Verkeersvergelijking Fisher
Met de verkeersvergelijking van Fisher kunnen we zichtbaar maken onder welke voorwaarde een groei van [...]
Monetair beleid
De Europese Centrale Bank heeft officieel maar één doel: het bewaken van de interne waarde [...]
Kwantitatieve verruiming
Bij kwantitatieve verruiming probeert de Centrale Bank door grote hoeveelheden geld in de economie te brengen de inflatie te [...]